گوشه های موسیقی سنتی

شناخت دستگاه‌های موسیقی ایرانی

گوشه: پایه‌های موسیقی ایرانی

اهمیت گوشه‌ها و دستگاه‌ها

1. گوشه‌های دارای مُد معین:

2. گوشه‌های دارای مُد غیر معین

• دستگاه موسیقی: هر شهر و منطقه ممکن است دستگاه‌های موسیقی خاص خود را داشته باشد که به تدریج در یک مجموعه به نام "دستگاه موسیقی" جمع‌آوری شده‌اند و برای اجرای موسیقی استفاده می‌شوند.
• آواز: آواز از مجموعه‌های گوشه‌های مختلف تشکیل شده است. این گوشه‌ها در واقع اعضایی از دستگاه‌ها یا آوازها بوده‌اند که به دلیل شباهت‌های بیشتر با یکدیگر، از دستگاه‌ها جدا شده و در مجموعه‌ای به نام "آواز" قرار گرفته‌اند.
• رپرتوار: در موسیقی سنتی، رپرتوار معادل ردیف در موسیقی اصیل ایرانی است. هر ساز موسیقی دارای رپرتوار مخصوص به خود می‌باشد.
• گام: در موسیقی اصیل ایرانی، شناخت و یادگیری گام موسیقی و دستگاه به طرزی متفاوت از موسیقی غربی است. گام به دو دسته اصلی ماژور و مینور تقسیم می‌شود و به هشت نت پشت سر هم در موسیقی اصیل ایرانی اشاره می‌کند.
• دانگ: چهار نت پشت سر هم یک دانگ تشکیل می‌دهند. این مفهوم در موسیقی اصیل ایرانی و موسیقی غربی متفاوت است.
• مرصع خوانی: در مرصع خوانی، نوازنده از یک دستگاه شروع می‌کند و به تدریج به دستگاه‌های دیگر می‌پیوندد، بدون نیاز به بازگشت به دستگاه اولیه. این مفهوم در دستگاه‌های متمایز و نامتشابه قابل اجرا است.
• نت شاهد: نت‌هایی که در یک گوشه یا دستگاه ویژگی‌های آن را نشان می‌دهند، به عنوان نت شاهد شناخته می‌شوند.
• درآمد: گوشه‌ای که به عنوان آغاز یک دستگاه یا آواز اجرا می‌شود، درآمد نامیده می‌شود و به تعبیری، یک شمای کلی از دستگاه یا آواز موردنظر را ارائه می‌دهد.